*اهمیت ارتباط زوجین در ابعاد اجتماعی*
برای توضیح اهمیت ارتباط زوجین و تأثیر اجتناب ناپذیر آن بر جنبه های مختلف زندگی، نگارنده ی این سطور، این مهم را با نظریه ی «سلسله مراتب نیازها» از «آبراهام مزلو» بنیان گذار روان شناسی انسان گرا، آمیخته است تا اهمیت آموزش مهارت های ارتباطی به همسران برای خوانندگان، ملموس تر شود.
به اعتقاد مزلو، نیازهای آدمی از یک سلسله مراتب برخوردار است که رفتار افراد در لحظات خاص تحت تأثیر این نیازها قرار می¬گیرد. به عقیده ی وی هنگامی که ارضای هر یک از نیازها آغاز می شود، تغییر در انگیزش فرد رخ می دهد و به جای نیازهای قبل، سطوح دیگری از نیاز، اهمیت یافته و محرک رفتار می شود، نیازها به ترتیب تا پایان سلسله مراتب نیازها اوج گرفته و پس از ارضا، فروکش کرده و نوبت به دیگری می رسد. در این نظریه، نیازهای آدمی در پنج طبقه قرار داده شده اند که به ترتیب عبارتند از:
1. نیازهای زیستی: نیازهای زیستی در اوج سلسله مراتب قرار دارند و تا زمانی که ارضا نشوند، بیشترین تأثیر را بر رفتار فرد دارند. نیازهای زیستی، نیازهای آدمی برای حیات هستند؛ یعنی خوراک، پوشاک، و مسکن. تا زمانی که این نیازها به حدّ کافی ارضا نشوند، عمده فعالیت های شخص، احتمالاً در این سطح بوده و بقیه ی نیازها، انگیزش کمی ایجاد خواهد کرد.
2. نیاز به ایمنی: نیاز به رهایی از وحشت، تأمین جانی و عدم محرومیت، از نیازهای اساسی است؛ به عبارت دیگر نیاز به حفاظت از خود در زمان حال و آینده.
3. نیازهای اجتماعی یا نیاز به احساس تعلق و محبت: انسان موجودی اجتماعی است و هنگامی که نیازهای اجتماعی اوج می گیرد، برای روابط معنی دار با دیگران می کوشد.
4. نیاز به احترام: این احترام قبل از هر چیز، نسبت به خود است و سپس قدر و منزلتی که توسط دیگران برای فرد ایجاد می شود. مزلو معتقد است اگر آدمیان نتوانند نیاز خود به احترام را از طریق رفتار سازنده برآورند، ممکن است برای ارضای نیاز به جلب توجه و مطرح شدن، به رفتار خراب کارانه یا نسنجیده دست بزنند.
5. خودشکوفایی: یعنی شکوفا شدن تمامی استعدادهای پنهان آدمی، حال این استعدادها هر چه باشد و در هر زمینه ای که باشد. از نظر مزلو، شکوفا شدن یعنی آن چه انسان می تواند باشد، بشود.
این نظریه به شکل یک هرم ترسیم شده است. در پایین این هرم نیازهای اولیه قرار می گیرند و اساسی ترین نیاز که در این نظریه در رأس هرم قرار می گیرد، با عنوان «خودشکوفایی» کامل ترین و آرمانی ترین نیاز انسان قلمداد شده است.
بنابراین نظریه ی علمی، در ازدواجی که زوجین مجهز به دانش مهارت های ارتباطی باشند و آن را در زندگی زناشویی به کار گیرند، می توانند بالاترین سطوح نیازهای یک دیگر را (نظیر نیاز به احساس تعلق، نیاز به احترام و خودشکوفایی) در سایه ی احترام و تقدیم آرامش به یک دیگر فراهم کنند.
آدرس: نارمک میدان هلال احمر به سمت هفت حوض_جنب دبستان توحید_پلاک۱۹ط۱
مرکز مشاوره آمین